6 maanden na de Paralympische Spelen van Rio 2016 : de impact op de Belgische maatschappij
Dag op dag zes maanden geleden, op de slotdag van de Paralympische Spelen van Rio 2016, veroverden Peter Genyn en Marieke Vervoort de 10e en 11e medaille voor ons land. Daarmee kwam een eind aan een geweldige editie van de Spelen in Rio de Janeiro. Met die 11 medailles, waarvan 5 gouden, nestelde ons land zich in de top-25 van het landenklassement.
Na de Spelen van Rio voerden het Belgian Paralympic Committee en marktonderzoeksbureau Nielsen Sports onderzoek naar heel wat facetten omtrent de Paralympische Beweging in ons land. En wat bleek: de Paralympische Spelen hebben hun impact in ons land niet gemist.
Maatschappelijk draagvlak
Meer dan ooit heeft de Paralympische Beweging een impact op de Belgische maatschappij. G-sport wordt algemeen beschouwd als een belangrijk instrument om de maatschappelijke perceptie rond personen met een handicap positief te beïnvloeden. Anderzijds worden Paralympische atleten ook specifiek een aantal belangrijke rollen toegewezen :
- 7 op de 10 Belgen zien Paralympische atleten als belangrijke katalysatoren voor participatie en integratie van personen met een handicap in onze maatschappij
- 2 op de 3 Belgen geven ook aan dat Paralympiërs hun persoonlijke perceptie rond handicap positief beïnvloeden
- 6 op de 10 Belgen gaven bovendien aan dat de resultaten van de Paralympiërs op de Paralympische Spelen een positieve impact hebben gehad op de manier waarop zij kijken naar personen met een handicap in hun omgeving.
Paralympische atleten worden door het publiek vooral geassocieerd met waarden als moed, respect en doorzettingsvermogen. Hun fans zien de sport dan weer als een platform dat mensen samenbrengt en zijn erg gevoelig voor de sociale dimensie die met Paralympische sport gepaard gaat.
Groeiende interesse en topsportassociatie
Bijna 8 op de 10 Belgen weten dat de laatste Paralympische Spelen in Rio de Janeiro plaatsvonden, en evenveel weten ook dat de Paralympische Spelen in dezelfde stad en dezelfde stadions dan de Olympische Spelen worden georganiseerd. Dat eenzelfde organisatiecomité (of ‘OCOG’) ook beide events organiseert, is nog minder geweten (6/10).
Vandaag geeft 33% van de Belgen aan geïnteresseerd te zijn in G-sport in het algemeen, waarbij de interesse per leeftijdscategorie en bij zowel mannen als vrouwen vrijwel evenredig verdeeld blijkt te zijn.
De recente Spelen leidden tot een groei van het bewustzijn over het bestaan en de rol van het Belgian Paralympic Committee (BPC). 2 op 3 Belgen hebben nu reeds over het BPC gehoord. De belangrijkste rollen die het BPC worden toegeschreven, komen bovendien overeen met strategische prioriteiten van het comité :
- Bijdragen tot de persoonlijke ontwikkeling van personen met een handicap via sport
- Het verzekeren van de financiële middelen die nodig zijn om de doelstellingen van de Paralympische beweging in ons land te verwezenlijken
- Het internationaal vertegenwoordigen van ons land en het promoten van de Paralympische waarden in België.
De inspanningen die het laatste decennium werden geleverd om Paralympische prestaties als topsportprestaties te laten erkennen, wierpen eveneens hun vruchten af. Zo’n 7 op de 10 Belgen hechten evenveel waarde aan de resultaten van Olympiërs en Paralympiërs.
Fysieke handicap, mediabelangstelling en partnerships
Uiteraard is er nog werk aan de winkel. Zo geeft een kleine 10% nog steeds aan zich ongemakkelijk te voelen bij het feit dat personen met een handicap aan sport doen.
Het niet geïnteresseerd zijn in g-sport ligt echter vooral aan een gebrek aan informatie en kennis erover. 6 op de 10 Belgen gaf na Rio 2016 dan ook aan meer Paralympische sport in de media te willen zien/horen/lezen. Een cijfer dat in 2014 wel nog op bijna 80% lag en dus een positieve ontwikkeling kent.
Ook speelt het vaak verwarrende classificatiesysteem, waarbij de atleten in verschillende klassen worden onderverdeeld naargelang hun handicap en functionele mogelijkheden teneinde een faire competitie te kunnen garanderen, een belangrijke reden waarom mensen een gebrek aan interesse tonen.
Daarnaast blijft het opvallend hoe de Paralympische sport voornamelijk geassocieerd wordt met personen met een fysieke handicap, dit terwijl de Paralympische Beweging de enige beweging is die een sportaanbod biedt aan alle handicapgroepen en dit op alle niveaus (laagdrempelig, clubverband, competitie, topsport). De Paralympische Spelen zijn de enige topsportequivalent van de Olympische Spelen voor atleten met een fysieke, visuele of verstandelijke beperking.
Tot slot is uiteraard er nog werk aan de winkel om de bestaande partnerships bekender te maken bij het grote publiek. Een interessante uitdaging, aangezien 4 op de 10 Belgen ook aangeven een positiever imago toe te kennen aan partners van het Belgian Paralympic Committee. 6 op de 10 Belgen vinden dat bedrijven meer Paralympiërs in hun campagnes zouden moeten gebruiken.
Sterke groei, met dank aan integratiebeleid
De Belgische Paralympische beweging focust reeds een klein decennium op een doorgedreven integratiebeleid. Het heeft reeds met meer dan 25 reguliere (valide) sportfederaties samenwerkingsovereenkomsten. Mede door opleidingen en administratieve, promotionele en financiële steun openen steeds meer valide sportclubs hun deuren voor personen met een handicap, wat het sportaanbod en het aantal sporters in clubverband uiteraard exponentieel doet toenemen.
Anne d’Ieteren, voorzitter van BPC : “Het is nu vooral uitkijken naar de impact van de Spelen op het aantal personen met een handicap die aansluiten bij een club. In het jaar na de Spelen van Londen 2012 zagen we immers een groei van 23% over alle erkende sportfederaties heen, en dus niet enkel bij onze eigen leden Parantee-Psylos en Ligue Handisport Francophone. De impact van de Paralympische Spelen en de successen van onze Paralympische atleten is dus ontzettend belangrijk.”
Jerome Bouchat, Managing Director Nielsen Sports Belgium : “De Belgische bevolking heeft in het algemeen en herhaaldelijk een positieve attitude getoond jegens de integratie van, en de bijstand en sociale steun aan personen met een handicap. Er was dus geen enkele reden om te denken dat de Paralympische Spelen niet op dezelfde manier zouden worden gepercipieerd. Wel integendeel : de resultaten van ons onderzoek tonen een massale steun van de Belg aan de Paralympische atleten en een zeer positieve perceptie t.o.v. hun prestaties op de Paralympische Spelen. Leeftijd, gender, regio of inkomen spelen geen rol : de Belgen hebben een positief beeld van g-sport en associëren de atleten met waarden als moed, respect en bewondering.”
De weg naar PyeongChang 2018 en Tokio 2020 is alvast goed ingezet. Begin 2017 boekten Paralympiërs reeds meerdere successen op internationaal vlak. Op het WK Alpijns Skiën pakte Eleonor Sana 2 medailles, en ook op de wereldkampioenschappen baanwielrennen werden twee plakken veroverd. Op de hoog aangeschreven Lignano Open tafeltenniskampioenschappen vielen dan weer vier Belgen in de prijzen.
Gisteren brachten het International Paralympic Committee en Nielsen Sports eveneens een communiqué uit over de geweldige resultaten qua kijkcijfers van de Paralympische Spelen. Ontdek hun de cijfers hier.